Naar aanleiding van reacties op de column Groene Belastingbrief heeft de fractie van de ChristenUnie een korte notitie geschreven met daarin ook enkele voorstellen voor het beheer van het openbaar groen. Hieronder volgt een nadere uitwerking ervan.

Uit de reacties op de column bleek, dat er wel groen verdwijnt maar er vaak niets voor in de plaats komt. Ook werd er op gewezen, dat een particulier vaak alleen een kapvergunning krijgt na een herplantplicht, terwijl dit voor de gemeente niet geldt. Dit zou feitelijk wel zo moeten zijn. Een boom is buitengewoon, imponerend en toch kwetsbaar. Bomen zijn van grote waarde voor mensen, maar ze worden geregeld als een wegwerpartikel behandeld. Het instandhouden van bomen brengt ecologische en esthetische voordelen met zich mee. 

Voorbeelden zijn verdwenen groen zijn:

~ het kappen van een dubbele populieren rij langs de Verkavelingsweg;

~ het kappen van bomen nabij de Havendijk in Zwartsluis;

~ het verdwijnen van de houtsingel langs de Randweg;

~ aan de westzijde van de N331 ter hoogte van het viaduct zijn steeds meer bomen verdwenen;

~  bomen langs het Jennegiespad.

Er zijn ongetwijfeld nog meer voorbeelden te noemen.

Volgens de fractie van de ChristenUnie is een herplantplicht een goede zaak. Wij plaatsen hier een paar opmerkingen bij:

1. In het ontwikkelingsperspectief Nationaal Landschap IJsseldelta (o.a. door de gemeenteraad vastgesteld) is het plan van de weidsheid opgenomen. Bij dit plan wordt juist opgaande beplanting verwijderd. Die beplanting moet in ieder geval niet op die plaats terug gepland worden (dit geldt o.a. voor de bomen/struiken langs de N331);
2. Volgens ons is het een goed idee om vooraf aan te geven waar je verwijderde bomen gaat herplanten. Deze bomen kunnen overal in de gemeente verwijderd zijn, maar komen niet altijd op dezelfde locatie terug. Wij kunnen ons daarbij de onderstaande zonering voorstellen:

·        Polder Mastenbroek en Zuiderzeepolder, Barsbekerpolder en het veenlandschap tussen verkavelingsweg en A28 (zone Boerweg): geen herplantlocaties. Het landschap wordt hier sinds in gebruikname door de mens gekenmerkt door een grote openheid en het ontbreken van bomenrijen en grotere bospartijen (uitgezonderd de eendenkooien);

·        Uiterwaarden en het rivierenlandschap bij Genne, Zwartewaterklooster en Cellemuiden: daar passen bosjes van wilgen en elzen goed, eventueel ook meidoornhagen, maar die lijken hier niet veel gebruikt te worden (wel langs de IJssel). In de uiterwaarden zal overigens lastig zijn in verband met de beleidslijn rivier en de vele weidevogels die niet van opgaand hout houden;

·        Kernen van Hasselt, Genemuiden en Zwartsluis: juist daar zouden wij willen herplanten en bijplanten. Groen in de woonomgeving wordt vaak zeer gewaardeerd (mits goed onderhouden natuurlijk); Het is zorg om de laanbeplanting en de naam van de straten b.v. Eikenlaan, Kastanjelaan enz. in ere te houden en zo mogelijk weer te completeren. En in de nieuwe wijken zal er ook volop aandacht moeten zijn voor groen.

·        Locaties waar de ruimtelijke inpassing beter kan. Te denken valt aan de overgangszone tussen industrieterreinen en open gebieden en erfbeplanting om boerderijen ook na uitbreiding van vaak grote stallen..

1. Als gemeente zouden wij bij voorkeur moeten kiezen voor inheemse boomsoorten als hazelaar, eik, es en iep, maar ook elzen, wilgen en meidoorn. Populieren zouden wij bij voorkeur willen vermijden: groeien wel snel, maar zijn ook kwetsbaar. Wij voegen hier tegelijk aan toe, dat wij deze om cultuurhistorische waarde niet willen uitsluiten. Daarnaast stellen wij voor om in de kernen ook bomen als de tamme kastanjes en de walnoot te planten. Deze laatste schijnt veel CO2 vast te leggen en heeft dus ook voordelige effecten i.v.m. klimaatverandering. Hoewel dit vooral speelt bij grootschalige herbebossing is dit wel een extra argument voor een herplantplicht. De zomerlinde, walnoot en tamme kastanje kunnen ook goed tegen de klimaatverandering, want het zijn soorten die vooral in zuidelijk Nederland groeien (www.natuurkalender.nl en www.klimaatbosje.nl). Plataan willen wij ook tippen, vooral als alternatief voor de ziektegevoelige (paarden) kastanje.
2. Bomen en soort beplanting hangen sterk samen met de bodemgesteldheid en het cultuurgebruik van het land en het landschap. Ook dit aspect betrekken bij de keuzes die gemaakt worden.                                                                  

e.       Een nader onderzoek is gewenst of de herplantplicht voor particulieren ook afgekocht kan worden. Het afkoopbedrag moet dan door de gemeente ingezet worden om op de gewenste locaties nieuwe bomen te planten.

De fractie van de ChristenUnie stelt voor het bovenstaande structureel in het beleid uit te werken en in het beheer van het (openbaar) groen toe te passen. Hiermee willen wij verder gaan dan de standaard groenvoorziening. Wij willen met deze voorstellen het ambitieniveau van de Gemeente Zwartewaterland voor het openbaar groen en ‘compensatiegroen’ verhogen.

Zwartewaterland,  juni 2008.

Gerrit Knol en Gerrit Jan Beldman, woordvoerders over dit onderwerp

Roel Huls

Klaas van Olst

Wilma Veldman-Boonen