Het is vandaag een prachtige dag voor de lokale democratie: een nieuwe raad gaat van start. Vier jaar mogen we met zijn allen bijdragen aan het bestuur van onze gemeente.De verkiezingen vonden dit jaar plaats onder bijzondere omstandigheden. De economische crisis is ook in onze gemeente voelbaar. Het 4^e kabinet-Balkenende kwam voortijdig ten einde. Lokale verkiezingscampagnes werden in de landelijke media volledig weggedrukt door nieuws over landelijke kopstukken.

En hier lokaal kondigde onze burgemeester zijn vertrek aan, waardoor we binnenkort op zoek mogen naar uw opvolger. En of dat nog niet alles is, liep Sven Cramer tijdens de Olympische spelen het goud op de 10 kilometer mis doordat hij een afslag mistte. 

Voor de ChristenUnie was er wèl goud. 2,4 procent groei en 2604 stemmen markeren het resultaat. Opnieuw mag de ChristenUnie met 5 zetels zitting nemen in de gemeenteraad. 2 keer goud op rij: dat overkomt je niet zo vaak.Het enthousiaste team van de ChristenUnie heeft in de afgelopen weken met plezier campagne gevoerd. Mannen en vrouwen uit Genemuiden, Hasselt, Zwartsluis en het buitengebied hebben er veel tijd in gestoken.De verkiezingsuitslag stemt ons dankbaar tegenover de Here God die ons leven leidt. Ik bedank op deze plaats de kiezer voor het in ons gestelde vertrouwen. Ik zie het als onze opdracht om de kiezer in dat vertrouwen niet te beschamen. Ook bedank ik ons team. Prachtig werk!

Vorige week woensdag heeft de kiezer gesproken. De samenstelling van de raad wijzigde slechts op twee plaatsen. De PvdA verloor een zetel, GB kreeg er één bij. GB, gefeliciteerd met jullie zetel winst. Jullie zijn de enige partij die dat gepresteerd heeft. SGP en VVD, gefeliciteerd met jullie stemmenwinst.

Verkiezingswinst zit hem niet in die paar weken campagne. Verkiezingen zijn een belangrijke graadmeter om te bezien hoe de burger denkt over het gevoerde beleid. En hoe de burger denkt over de inzet van de diverse politieke partijen in onze gemeente. In dat opzicht ben ik gelukkig, dat de burger vaststelt dat de inzet van de ChristenUnie er kennelijk toe doet. Samen met de coalitiepartijen CDA en PvdA hebben we in deze gemeente stappen vooruit gezet. 

De komende periode zal er anders uitzien. Het rijk staat voor de opgave om miljarden om te buigen. Onze gemeente ontvangt daarom minder geld van het rijk. En dat, terwijl het rijk opnieuw meer taken aan de gemeente zal gaan overlaten. Wij worden steeds nadrukkelijker de eerste overheid waar burgers, bedrijven en instellingen met hun verlangens terecht kunnen. Met ons nieuwe gemeentehuis en het daarin gerealiseerde dienstverleningsconcept staan we klaar voor die toekomst.

Ondertussen zijn ChristenUnie, CDA en PvdA begonnen een coalitie te vormen. Daar wil ik graag nader op ingaan.

In 2006 wonnen die drie partijen alle drie. Een voortzetting van die coalitie was zo logisch, dat de wethouders meteen verkozen werden in de vergadering waarin ook de nieuwe raad werd geïnstalleerd.

Bij de start van de campagne heb ik aangegeven eerst alle ruimte te willen geven aan de kiezer. Laat de kiezer bepalen hoe de nieuwe raad eruit komt te zien. Daarbij heeft de ChristenUnie ook aangegeven het gevoerde beleid graag te continueren. Door redelijk sober beleid ziet ons huishoudboekje er prima uit en werden op maatschappelijk en ruimtelijk terrein mooie stappen vooruit gezet. Tegelijk vormen die drie partijen een redelijke afspiegeling van de samenleving en beslaan ze een breed midden in de politiek van Zwartewaterland.

Tijdens het lijsttrekkersdebat van vorige week maandag heb ik desgevraagd voor het eerst publiek aangegeven, dat onze voorkeur zou uitgaan naar voortzetting van de huidige coalitie, tenzij de kiezer daar een stokje voor zou steken.

Tegen die achtergrond heb ik vrijdag jl. overleg gevoerd met de 5 collega-lijsttrekkers. Ik heb hen gevraagd de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen te duiden en mij aan te geven welke coalitiesamenstelling zij onderzocht wilden hebben. Ik begon met de VVD. VVD, GB, PvdA, en CDA gaven aan de voorkeur te geven aan een coalitie van CU-CDA-PvdA. Dat lag in lijn met hun opmerkingen tijdens het lijsttrekkersdebat. Deze vier partijen stelden verder dat er getalsmatig een prima meerderheid bestaat voor die coalitie, want 12 zetels.

Alleen de SGP legde een andere wens op tafel: verken een coalitie van CU-SGP-PvdA.

Dat was een verrassende optie voor CDA en ChristenUnie. Allereerst omdat de SGP voor de verkiezingen en in het lijsttrekkersdebat geen kleur wilde bekennen. Maar ook omdat van enige coöperatie tussen SGP en ChristenUnie in de afgelopen periode weinig sprake was.  

Als lijsttrekker van de CU heb ik aangegeven dat ik het gesprek heel snel vond gaan. Ik kon mij voorstellen dat SGP en GB op meer zouden kunnen rekenen, gelet op de uitslag van de verkiezingen. Daarom stelde ik – in lijn met ons fractieberaad van donderdagavond – een korte informatieronde voor, die deze week zou kunnen plaatsvinden. Ik had daartoe een informateur klaar staan. Dit voorstel werd echter na ampele overwegingen door VVD, GB, PvdA, CDA en zelfs ook SGP verworpen. Daarmee ontstond voor mij een heldere politieke werkelijkheid. Vier partijen wilden de huidige coalitie voortzetten. Eén partij wilde dat niet, maar wenste evenals de anderen geen informateur.

Pas toen – niet eerder! – heb ik definitief de conclusie getrokken, dat ik wil gaan voor een coalitie van CU-CDA-PvdA.

Ik kan mij voorstellen dat de SGP teleurgesteld is. Tegelijk verbaas ik mij over de stijl van hun optreden.Als enige claimde de SGP de dag na de verkiezingen in de media een zetel in het college. Maar onderhandelingen worden aan tafel gevoerd. Niet in de media. En ook aan tafel is claimen een hachelijke onderneming, zèlfs als je de grootste partij bent! Bovendien paste dat ook niet in de stijl waarin het gesprek met de lijsttrekkers verliep (De notulen zijn geautoriseerd en openbaar. Ze zijn verkrijgbaar bij de Griffier.)De reactie van de SGP na afloop van het overleg is gelet op het verloop van het gesprek met de lijsttrekkers overtrokken en die van sommige personen uit haar achterban ongepast.

Ik wil mijn waardering uitspreken naar GB en de VVD. Zij hebben vrijdag aangegeven te gaan voor een brede coalitie. Zij gaven ook aan geïnteresseerd te zijn in het te sluiten coalitieakkoord. Als het hun aanspreekt, willen zij nadenken over een nader te bepalen vorm van steun aan dat akkoord. Ik zou dat zeer op prijs stellen en zie met belangstelling uit naar het overleg dat we aan het eind van de coalitieonderhandelingen opnieuw met de zes lijsttrekkers hebben. Ik reken daarbij ook op de SGP! In jullie advertentie in de Stadskoerier van gisteren herken ik jullie weer helemaal: jullie gaan voor “een eerlijke en daadkrachtige inzet voor Zwartewaterland” (p. 2).

Voorzitter, een zo breed mogelijk draagvlak in de raad is van essentieel belang om effectief dienstbaar aan de samenleving te kunnen zijn.Samen met CDA en PvdA hoopt de CU in de komende weken hard te werken aan een coalitieakkoord. Dat kan nog alle kanten op. Er zijn immers nog geen handtekeningen gezet.

Ik wens de raad veel wijsheid bij het leiding geven aan deze gemeente. Laten we als raad een voorbeeld zijn voor de landelijke politiek door hier niet te polariseren, maar te zoeken naar wat goed is voor onze gemeente.

Mag ik het eens op mijn manier zeggen met een knipoog naar de Bijbelse figuur Paulus. Die riep in Korinthe zijn gehoor op de joden een jood, en de Grieken een Griek te zijn.Laten wij de Gellemuniger een Gellemuniger zijn, de Asselter een Asselter, de Sluziger een Sluziger, en de Zeedieker een Zeedieker.