Algemene Beschouwingen van de ChristenUnie bij de meerjarenraming 2007-2009
Na een intensieve verkiezingscampagne was het woord op 7 maart jl. aan de burgers van Zwartewaterland om zich via de stembus uit te spreken over de samenstelling van de gemeenteraad. De verkiezingsuitslag was toch wel verassend, waarbij de ChristenUnie nipt als grootste partij uit de verkiezingsstrijd tevoorschijn kwam. De coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie uit de periode 2001-2006 kwamen versterkt uit de verkiezingen (van 11 naar 13) en een voortzetting van de coalitie lag voor de hand.
Gemeenteraadsfractie Zwartewaterland
Algemene Beschouwingen van de ChristenUnie bij de meerjarenraming 2007-2009
Inleiding
Na een intensieve verkiezingscampagne was het woord op 7 maart jl. aan de burgers van Zwartewaterland om zich via de stembus uit te spreken over de samenstelling van de gemeenteraad. De verkiezingsuitslag was toch wel verassend, waarbij de ChristenUnie nipt als grootste partij uit de verkiezingsstrijd tevoorschijn kwam. De coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie uit de periode 2001-2006 kwamen versterkt uit de verkiezingen (van 11 naar 13) en een voortzetting van de coalitie lag voor de hand. Er werd daarom voortvarend gewerkt aan een nieuw college, dat bij de installatie van de nieuwe raad in dezelfde vergadering meteen werd verkozen. Onder het motto “Een goede gemeente maak je samen” heeft de coalitie ChristenUnie, PvdA en CDA in de raadsvergadering van 1 juni jl. het programma voor de komende jaren gepresenteerd. Ook kwam de griffie op volle sterkte en werd de Rekenkamercommissie ingesteld. In de eerste maanden na de verkiezingen is er dus hard gewerkt aan de organisatie van een aantal belangrijke bestuurlijke onderdelen, die van wezenlijk belang zijn voor het uitvoeren van het beleid in deze raadsperiode. De kaderstelling, de uitvoering en de controle is zo geregeld. Wij hopen, dat de gemeentesecretaris binnen afzienbare tijd zijn verantwoordelijkheden ook weer op zich kan nemen. Zo kunnen wij samen aan de slag voor de toekomst van onze gemeente.
Meerjarenbegroting: keuzen, norm en piketpaal
Bij de presentatie van het coalitieprogramma is aangegeven, dat de uitgangspunten een financiële vertaling zouden krijgen in de meerjarenbegroting 2007-2010. Het college heeft hierop gereageerd met het beleidsprogramma “Samen aan de slag”, waarin diverse beleids-punten zijn voorzien van een resultaatverplichting en een inspanningsverplichting. Veel voornemens zijn niet voorzien van een termijn. Dit oogt erg vrijblijvend. Wij nodigen het college uit hiernaar nog eens kritisch te kijken en meer onderwerpen te voorzien van een termijn. De raad wordt door middel van voortgangsrapportages op de hoogte gehouden van de vorderingen in de beleidsvoornemens waarvoor een resultaatverplichting geldt. In de voor- en najaarsnota wordt de raad vervolgens geïnformeerd over de stand van zaken waarvoor een inspanningsverplichting geldt. Als fractie van de ChristenUnie rekenen wij erop, dat het college zowel de resultaten en de inspanningen op een duidelijke en concrete wijze weet te verwoorden, zodat de raad ook daadwerkelijk de mogelijkheid krijgt om te beoordelen of aan de resultaat- en inspanningsverplichting is voldaan.
De meerjarenraming is door het college inhoudelijk niet aangepast. Hieruit concluderen wij, dat de beleidsvoornemens in het coalitieprogramma en in het collegeprogramma binnen de financiële ramingen uitgevoerd kunnen worden, zodra de raad in het dualistisch model de meerjarenraming heeft vastgesteld. Dit is van groot belang, omdat er keuzen moeten worden gemaakt op hoofdlijnen. Die hoofdlijnen zijn wat ons betreft aangegeven in het coalitie-programma en in het collegeprogramma. De financieel technische vragen zijn al in een vorige commissie gesteld en beantwoord. Wij gaan in deze beschouwingen daarom niet alle zaken meer herhalen, maar willen nog wel een aantal punten aanstippen die volop de aandacht vragen. Wij denken bijvoorbeeld aan de dienstverlening aan de burgers, de nieuwe Wet
Maatschappelijke Ondersteuning, woningbouwplannen, uitwerking van de structuurvisie, diverse voorzieningen in onze gemeente zoals de bibliotheken en zwembaden, de bereik-baarheid van de A28 en de uitwerking van de visie van het kabinet over de Veiligheidsregio en alles wat hiermee samenhangt in de opschaling van de gemeentelijke zorg.
Hoewel de financiële middelen nog niet ruimhartig ter beschikking staan, wat als zodanig ook in het coalitieprogramma wordt verwoord, staat bij de keuzen uiteindelijk de kwaliteit van onze samenleving en het welzijn voorop. Samen kunnen wij elkaar stimuleren om met initiatieven te komen voor verbetering op allerlei terreinen. De fractie van de ChristenUnie ziet hierin ook een belangrijke rol voor diverse maatschappelijke organisaties, verenigingen, scholen en kerken in onze gemeente. Maar ook voor het instellen van een burgerpanel als een graadmeter van wat er leeft onder bevolking, waarvoor wij in juni jl. een voorstel hebben ingediend.
De ChristenUnie maakt vanaf het begin van de nieuwe gemeente Zwartewaterland deel uit van de gemeenteraad en het college. Nu wij sinds de laatste verkiezingen de grootste fractie
zijn, schept dat ook nieuwe verantwoordelijkheden. Het past in onze christelijke samen-levingsvisie om verantwoordelijkheid te dragen en dit zichtbaar en relevant tot uitdrukking te brengen. Niet met de gedachte, dat ‘wij het wel eventjes regelen’, maar wel in het geloof in de koningspsalm 72, waarin koningen en regeringen worden gewezen op hun plicht en verantwoordelijkheid om juist voor kwetsbaren sociale rechtvaardigheid te betrachten. Wij willen ons eerst en vooral aan deze norm houden. Hiermee willen wij tegelijk aangeven, dat er in de samenleving gelukkig andere krachten werkzaam zijn dan alleen de macht van het getal en het geld. Hiermee hopen wij samen met de coalitiepartijen en de overige raadsfracties hoopvol aan de slag te gaan. Bij deze eerste behandeling van de meerjarenbegroting in de nieuwe raadsperiode wordt hiervoor een belangrijke piketpaal neergezet.
Burgerparticipatie
De fractie van de ChristenUnie hecht er grote waarde aan dat samenwerking tussen gemeente en burgers wordt bevorderd. Uiteraard hebben we elkaar daarbij hard nodig. We kunnen niet achterover gaan leunen en afwachten. In onze samenwerking is een proactieve houding noodzakelijk. Daarbij moeten we ons altijd afvragen wat er goed gaat en wat er beter kan. Integriteit, respect en professionaliteit jegens elkaar kunnen ertoe leiden dat wij als Zwartewaterlanders trots mogen zijn op onze gemeente.
Aandacht voor de jongeren
In het coalitieprogramma is er veel aandacht voor de jongeren. Dit is belangrijk en het college onderstreept dit nog eens. Veel jongeren zijn op verschillende wijze actief en dit moeten wij blijven stimuleren. Dit neemt niet weg, dat in ons land de werkloosheid onder jongeren stijgt, ondanks een beter draaiende economie. Het opleidingsniveau daalt en de aansluiting op de arbeidsmarkt wordt moeilijker. Verslaving, schulden en seksuele problemen nemen toe. Deze landelijke ontwikkelingen gaan aan onze gemeente niet voorbij en het is terecht hier een open oog voor te hebben. De gemaakte afspraken met de Federatie Industriekringen Zwartewater-land bieden wat betreft de arbeidsmarkt een goede uitgangspositie.
De fractie van de ChristenUnie maakt zich zorgen om de jongerenketen. Een landelijke trend, welke ook binnen onze gemeentegrenzen op particulier terrein behoorlijke vormen aanneemt. Wij hebben er geen problemen mee, dat jongeren elkaar ontmoeten, maar het vele drank-gebruik in de keten, dat veelal via supermarkten wordt ingekocht baart, ons zorgen. Ook zijn er volgens het Lokaal CVB (zie hierna) signalen over het gebruik van drugs. Onze fractie pleit daarom voor een gerichte voorlichting over het inperken van drankgebruik en de negatieve gevolgen die dat voor de openbare veiligheid en voor de gezondheid kan hebben. In het verlengde hiervan pleiten wij ook voor het starten van preventieprojecten over het alcohol- en drugsgebruik om de weerbaarheid bij te brengen. De nieuw op te richten stichting Jongerenwerk kan een bijdrage leveren om deze preventie-projecten uit te dragen.
In de eerste uitgave van het Lokaal Criminaliteits- en Veiligheidsbeeld (Lokaal CVB) van de politie IJsselland wordt ook behoorlijk veel aandacht besteed aan het verschijnsel ‘jeugd-keten’. Momenteel wordt er een beleidsnotitie over dit onderwerp geschreven. Wanneer is deze gereed?
Bureau Halt
Het negeren en overschrijden van normen brengt jongeren, die lichtere misdrijven plegen, nogal eens in aanraking met het bureau Halt. Uit een onderzoek van het ministerie van Justitie blijkt, dat Halt nauwelijks effectief is. Dit geldt vooral voor jongelui die vaker in de fout gaan met ernstiger overtredingen, zoals diefstal en geweld. Kan het college aangeven hoe effectief Halt in onze regio is? Het investeren in Halt en het beter benutten van dit bureau betekent onder andere dat de overheid oog heeft voor maatwerk in het straffen (vaak een werkstraf in combinatie met een leeropdracht) om via deze methode voor jongelui een opname in de gevangenis te voorkomen en geen strafblad op te bouwen. Het zou jammer zijn, wanneer dit niet effectief blijkt te werken. Tegelijk behoort het niet zo te zijn, dat criminele jongeren keer op keer misdrijven mogen begaan zonder dat ze straf krijgen die ook daadwerkelijk leidt tot gedragverandering c.q. –verbetering.
Onderwijs
Het onderwijs zorgt voor een optimale ontplooiing van gekregen talenten, ook van de ‘kleine’ talenten en gaven, zodat het goede een kans krijgt en bovendien zo weinig mogelijk mensen hun heil op ‘straat’ zoeken. Het basis- en voortgezet onderwijs in onze gemeente geeft een gezonde leerlingengroei te zien. Het gevolg is, dat er meer huisvesting nodig is. Hierin moet op een verantwoorde manier worden voorzien. De ChristenUnie is blij met deze groei.
Voor de uitbreidingsplannen van de basisscholen die ressorteren onder de schoolverenigingen De Zevenster (Op de Hoeksteen) en de VCPO Hasselt (De Driemaster) moet gekeken worden of deze wellicht passen in de nieuwbouwwijk “Hasselt om de Weede”. Minder enthousiast zijn wij over de basisschool in Genne. Ons standpunt is hierover voldoende bekend. Deze school lijkt steeds meer een school voor Zwolse kinderen te worden dan voor kinderen vanuit de buurt zelf, terwijl de bekostiging wel volledig voor onze rekening komt. Deze school kan heel goed aansluiten bij het openbaar onderwijs in Hasselt. Kan het college aangeven wat de huidige situatie voor consequenties heeft?
Sport, cultuur en welzijn
Sport, cultuur en welzijn dragen bij aan ontspanning en hiervoor zijn adequate voorzieningen nodig, zoals sportvelden, zwembaden en lokaliteiten. Veel inwoners zijn actief betrokken bij diverse activiteiten.
Over de toekomst van de zwembaden heeft de Christen Unie in 2004 een notitie geschreven. Wij hechten er aan, dat er keuzen worden gemaakt voor de drie baden, waarbij de hand-having, zoals ook in het coalitieprogramma is verwoord, voorop staat. Ons plan is erop gericht om de drie baden onder te brengen in één stichting. De samenwerking zal in elk geval lagere personeelskosten tot gevolg hebben. Er zou ook overwogen kunnen worden om alleen Bestevaer onder te brengen in de reeds bestaande Stichting Zwembad Zwartsluis. Voor het Ariën Prins van Wijngaardenbad in Hasselt zou een nieuwe stichting opgericht kunnen worden, waarvan het beheer en exploitatie in handen komt van vrijwilligers volgens het model van het openluchtbad in Zwolle. Het bad in Hasselt leent zich hiervoor beter, omdat dit uitsluitend in de zomermaanden open is. Wij schatten, dat voor welke vorm van verzelf-standiging er ook gekozen wordt, er structureel jaarlijks op de personeelslasten zo’n € 75.000,-- bezuinigd kan worden.
Vlak voor en enkele weken na de gemeenteraadsverkiezingen was er veel te doen rondom de toekomst van de bibliotheken in Zwartewaterland. Het is inmiddels een stuk rustiger gewor-den en wij hebben onze twijfels over de noodzaak van deze onrust. Was iedereen wel goed geïnformeerd, zodat er van een mug een olifant werd gemaakt? Er zijn landelijke ontwikke-lingen en vernieuwingen in de bibliotheekwereld die ook gepaard gaan met bezuinigingen. In andere gemeenten worden die aanpassingen blijkbaar zonder al teveel commotie ingevuld. In het coalitieprogramma voor de komende jaren staat in elk geval duidelijk de handhaving van een bibliotheek in de drie grote kernen. De Stichting Bibliotheken Zwartewaterland zal hierbij ook rekening moeten houden met bezuinigingen, tenzij het tegendeel wordt aangetoond dat deze niet haalbaar zijn in de doelstelling van de gemeente.
Volksgezondheid
De gezondheidszorg en thuiszorg behoort voor ieders portemonnee toegankelijk te zijn. De nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning gaat een belangrijke rol spelen om dit tot uit-drukking te laten komen. Wij verwachten veel positieve impulsen van de in te richten WMO loketten. Wanneer deze op een goede manier ingericht worden in de drie kernen, kunnen de burgers veel informatie krijgen en de noodzakelijke aanvragen via dit loket in gang zetten.
Huisvesting, Ruimtelijke ontwikkelingen
Op dit moment zijn er veel projecten in voorbereiding. Te denken valt aan het Zwartewaterlint (met locaties in alle drie de kernen) en het plan Om de Weede in Hasselt. Daarnaast nog het plan aan de Rietsnit en het project van Wetland Wonen aan de Sportlaan/Pr.Marijkestraat te Hasselt. Ook in Genemuiden gaat de woningbouw door. Inmiddels is hier ook gestart met de bouw van het onderkomen voor de huisartsen met appartementen en zijn de plannen voor de bebouwing van de voormalige gemeentewerf afgerond.
In Zwartsluis zal de nadruk op inbreiding liggen, ook om bepaalde gebieden in deze kern een betere uitstraling te kunnen geven. Het stuk ‘rietland’ in de kern (naast en tegenover de brand-weerkazerne) zal zo spoedig omgezet moeten worden in woningbouw.
Het is goed dat er zo veel activiteiten zijn, uiteraard vanuit oogpunt van huisvesting maar ook vanuit economisch oogpunt en om de vitaliteit van een kern te behouden.
Ten aanzien van de fasering van het plan Om de Weede hebben we vragen of het tempo niet te hoog komt te liggen en wat het effect is van de snelle bevolkingsgroei op o.a. de voor-zieningen in Hasselt.
Waar veel R.O.- procedures zijn kan er natuurlijk wel eens wat mis gaan. Dat ontneemt een organisatie echter niet van de noodzaak om uiterste zorgvuldigheid te betrachten en te beschikken over voldoende deskundigheid en besef van de uitstraling en de dienende functie.
Wat dit laatste betreft zijn we zeker nog niet tevreden over de snelheid waarmee klachten en vragen worden afgehandeld. Alle bouwactiviteiten brengen veel werkzaamheden mee voor het ambtelijke organisatie. Te denken valt aan R.O. en de verlening van bouwvergunningen. Ook hier willen we nogmaals benadrukken veel belang te hechten aan handhaving bij VROM.
Graag zien we als fractie dat niet alleen het milieujaarplan, maar het hele VROM jaarplan besproken wordt in de commissie. Wij denken dat het beter is ook te sturen op een jaarplan dan alleen achteraf een jaarverslag vast te stellen.
Ten aanzien van de industrieterreinen worden we graag geïnformeerd over de plannen met betrekking tot de revitalisering van het industrieterrein in Hasselt. Praten we hier nog steeds over een haalbare zaak?
Ook vernemen we graag hoe de planning er uit ziet voor wat betreft de verdere uitbreiding van het industrieterrein te Hasselt en de verkoop van industrieterrein te Zwartsluis.
Met de aankoop van de grond (volkstuin) en opstal (v/d Berg) kan de uitbreiding van het gemeentehuis voortvarend opgepakt worden.
Wij zijn benieuwd hoever dit nu is en wat de plannen zijn met de voormalige boerderij van
v/d Berg. Eveneens vernemen we graag hoever het nu is met de invulling van het terrein van Aalvanger. Zoals gezegd, er gebeurt veel. Veel van de hierboven genoemde plannen zijn nog niet uit gekristalliseerd en hierdoor nog niet rijp voor behandeling in de raad. Toch willen we (in ieder geval als fractie van ChristenUnie) graag op de hoogte blijven van de voortgang van de diverse projecten. Op dit moment ervaren we die informatie zeker niet als adequaat. Dat geldt niet alleen sommige bouwprojecten maar ook bijvoorbeeld de gang van zaken rond de aanleg van de kruising/rotonde op de Kampdijk. Een ander voorbeeld is het verkeersplan in Hasselt. Op dit moment wordt ons blikveld teveel bepaald door de vergaderagenda en horen we vaak nieuwe ontwikkelingen op straat. Als volksvertegenwoordiger hebben we daar natuurlijk ook een belangrijke taak, maar enige structuur in de informatievoorziening is ons welkom. Graag zien we hierin een voorstel tegemoet. Bij al de plannen die spelen is het nodig te blijven realiseren dat huisvesting een noodzakelijke voorziening is waarbij het aanbod afgestemd moet zijn op ieders materiële draagkracht.
Economie
De economie in onze gemeente draagt bij aan een gevarieerde werkgelegenheid en toegankelijkheid van de arbeidsmarkt voor iedereen. Waar noodzakelijk en mogelijk ondersteunen wij het bedrijfsleven. Economische ontwikkelingen dragen er toe bij dat er op het terrein van afzetmarkt en logistiek een goede infrastructuur dient te zijn om doorstroming te bevorderen en stagnatie te voorkomen. Wij zijn daarin ook afhankelijk van overheden in onze buurgemeenten, provinciale en landelijke overheid. Wij betreuren het, dat in de netwerkanalyse de bereikbaarheid van de A28 niet als een knelpunt is gesignaleerd. Als fractie van de ChristenUnie ondersteunen we de onderhandelingen die het college voert met deze overheden voor o.a. verbetering van de infrastructuur, dan ook van harte.
Financien
De belastingdruk moet voor de burger niet hoger zijn dan strikt noodzakelijk. In de afweging van de tarieven wordt rekening gehouden met het instandhouden van de huidige en zo nodig uitbreiding van noodzakelijke voorzieningen. De burger is zeker bereid hiervoor een bijdrage, zo nodig naar draagkracht, te betalen.
Het kabinet heeft op Prinsjesdag ook ‘zoet’ beloofd aan de gemeenten. Bij het schrijven van deze AB was hierover nog geen duidelijkheid. Wij nodigen het college uit ons in de beantwoording bij benadering aan te geven waarop wij ‘getrakteerd’ worden.
Afronding
Met de behandeling van en het vaststellen van de meerjarenbegroting 2007-2010 wordt een belangrijk besluit genomen. Wij hebben een aantal onderwerpen aan de orde gesteld. Wij zijn ons ervan bewust niet volledig te zijn geweest. Maar veel onderwerpen komen ongetwijfeld bij bepaalde gelegenheden (weer) op de agenda voor behandeling en bespreking.
Van belang is om nu samen (burger en bestuur) aan de slag te gaan. Er zal veel werk verzet moeten worden. Voor de uitvoering wensen wij iedereen die hierbij betrokken is veel wijsheid, veel genoegen en Gods zegen toe. Wat de toekomst ons brengen zal bij al onze plannen weten wij niet. Wij willen ons daarom laten leiden door de hand van de Here, onze God. Hij regeert deze wereld, dat geeft rust in een wereld die vol onrust is.